داکت اسپلیت بهتر است یا کولر گازی؟

معرفی سیستم کولر گازی

کولر گازی یک سیستم تهویه مطبوع برای سرمایش و در برخی مدل ها گرمایش محیط می باشند که این دستگاه از یک واحد داخلی یعنی اواپراتور و یک واحد خارجی یعنی کندانسور تشکیل شده است که با کمک گاز مبرد، گرمای محیط را جذب و به بیرون منتقل می کند. نحوه عملکرد کولر گازی به این صورت می باشد که هوای داخل اتاق را به وسیله اواپراتور جذب کرده و گاز مبرد موجود در آن گرمای هوا را جذب کرده و تبخیر میکند. کمپرسور گاز مبرد را فشرده کرده و به کندانسور در یونیت خارجی ارسال میکند و گرمای جذب شده را به بیرون انتقال میدهد و گاز مبرد را دوباره به مایع تبدیل می کند. در ادامه هوای خنک شده از طریق یونیت داخلی به داخل اتاق باز می گردد.

این چرخه به صورت مداوم تکرار می شود تا دمای محیط به مقدار تنظیم‌شده برسد. کولر گازی نسبت به سایر سیستم های تهویه، راندمان بالاتری داشته و نیازی به کانال کشی ندارد، اما مصرف برق آن بسته به نوع دستگاه و شرایط استفاده متغیر است.

معرفی سیستم داکت اسپلیت

داکت اسپلیت نیز یکی از سیستم های تهویه مطبوع مرکزی است که به صورت همزمان برای سرمایش و گرمایش فضاهای مختلف یک ساختمان استفاده می شود و مانند کولر گازی، از دو بخش یونیت داخلی (هواساز) و یونیت خارجی (کندانسور) تشکیل شده است، اما تفاوت اصلی آن با کولر گازی در نحوه توزیع هوا است. در داکت اسپلیت، هوای سرد یا گرم از طریق کانال کشی به اتاق های مختلف منتقل می شود. عملکرد داکت اسپلیت به این صورت می باشد که هوای اتاق از طریق دریچه های برگشت وارد یونیت داخلی شده و در حالت سرمایش، گاز مبرد در اواپراتور تبخیر شده، گرمای هوا را جذب کرده و سپس هوای خنک شده را از طریق کانال ها توزیع می نماید. در حالت گرمایش نیز داکت اسپلیت با استفاده از یک کویل آب گرم، هوای گرم تولید کرده و آن را پخش می نماید. در ادامه کمپرسور گاز مبرد را به کندانسور در یونیت خارجی فرستاده و هوای خنک یا گرم از طریق کانال ها به اتاق ها منتقل می شود. داکت اسپلیت برای فضاهای بزرگ و چندین اتاق مناسب می باشد چرا که قابلیت گرمایش و سرمایش با یک سیستم را دارد.

مقایسه قیمتی داکت اسپلیت با کولر گازی

داکت اسپلیت و کولر گازی از نظر قیمت در عوامل زیر با یکدیگر تفاوت دارند:

• هزینه خرید: داکت اسپلیت معمولا گرانتر از کولر گازی است، چون ظرفیت بالایی داشته و نیاز به کانال کشی دارد. کولر گازی برای هر اتاق به صورت جداگانه نصب می شود و هزینه اولیه آن کمتر است.
• هزینه نصب: داکت اسپلیت به دلیل نیاز به کانال کشی و تجهیزات بیشتر، هزینه نصب بالاتری در مقابل، کولر گازی داشته و کولر گازی نصب ارزانی دارد.
• هزینه مصرف برق: داکت اسپلیت به دلیل پوشش دادن کل ساختمان، مصرف برق بالاتری دارد، اما در مدل های اینورتر مصرف برق آن بهینه‌ است. کولر گازی به دلیل مستقل بودن هر واحد، می‌تواند مصرف را کنترل کند و در صورت استفاده محدود به صرفه تر می باشد.
• هزینه نگهداری: داکت اسپلیت نیاز به سرویس دوره ای بیشتری مثل تمیز کردن کانال‌ها دارد اما کولر گازی تنها به شستشوی فیلترها و سرویس عادی نیاز دارد.

اگر بودجه اولیه محدودی دارید و مصرف برق برایتان بسیار مهم است، کولر گازی گزینه بهتری است اما اگر یک سیستم یکپارچه و یکنواخت برای کل ساختمان می خواهید، داکت اسپلیت ارزش سرمایه گذاری بیشتری دارد.

5 مورد از مهمترین تفاوت های اصلی کولر گازی و داکت اسپلیت

در ادامه به مهمترین مواردی که در زمان انتخاب میان کولر گازی و داکت اسپلیت مطرح می شود، اشاره کرده ایم:

مقایسه از نظر ابعاد اتاق ها یا سالن برای سرمایش و گرمایش

داکت اسپلیت:

سرمایش و گرمایش چند اتاق را به صورت همزمان فقط می توانید با نصب داکت اسپلیت مدیریت نمایید. داکت اسپلیت ها معمولا تا ظرفیت حداکثر 8 تن تبرید طراحی می شوند که برای مثال در شهری مانند تهران می تواند هوای حدود 200 متر مربع را تهویه کند. در شهری مثل تهران به ازای هر 30 متر مربع از مساحت مفید یک ساختمان با ارتفاع سقف معمولی، برای این دستگاه یک تن تبرید برودت در نظر گرفته می شود که هر دستگاه 5 تنی می تواند تقریبا 150 متر مربع را پوشش دهد.

کولر گازی:

 سرمایش و گرمایش تنها یک اتاق یا سالن کوچک با استفاده از کولر گازی امکان پذیر می باشد که این سیستم معمولا تا حداکثر ظرفیت 5 تن تبرید طراحی و ساخته می شود که بیشتر در ظرفیت های 2 و 3 تن تبرید (24000 و 36000) مورد استفاده قرار می گیرد.

بنابراین اگر ابعاد سالن یا محیط شما بزرگ است و می خواهید با یک سیستم چندین قسمت را تهویه نمایید، داکت اسپلیت بسیار گزینه مناسبی است. اما اگر می خواهید فقط یک قسمت را خنک یا گرم کنید، از کولر گازی استفاده کنید.

مقایسه از نظر زیبایی داخل و خارج ساختمان

داکت اسپلیت:

کانال ها و اواپراتور بعد از نصب در معرض دید نیستند و تنها دریچه خروجی از هر کانال قابل مشاهده است. در اکثر موارد نیز یونیت داخلی در محدوده بین اتاق ها نصب می شود و با کانال کشی آن را به همه بخش های مورد نظر متصل می کنند و در هر قسمت، فقط دریچه هوا در معرض دید عموم قرار می گیرد. در معرض دید بودن یونیت بیرونی داکت اسپلیت هم به محل نصب آن بستگی دارد و با توجه به اینکه اغلب بر روی بام نصب می شود، کمتر در معرض دید قرار می گیرد اما اگر فاصله بین یونیت داخلی و خارجی زیاد باشد، به ناچار باید یونیت خارجی در محلی نزدیک تر نصب شود تا سیستم دچار افت راندمان نشود.

کولر گازی:

یونیت داخلی معمولا به شکل دیواری نصب می شود و در معرض دید قرار میگیرد و یونیت بیرونی یا کندانسور نیز معمولا در معرض دید قرار دارد و وجود تعداد زیادی از آنها در یک ساختمان، باعث ایجاد جلوه نامناسب در نمای بیرونی ساختمان می شود.

اگر زیبایی ساختمان برایتان در الویت است بهتر است از داکت اسپلیت استفاده کنید اما با در نظر گرفتن موارد دیگر ممکن است کولر گازی برای شما مناسب تر باشد.

مقایسه از نظر صدای کارکرد دستگاه

صدای کارکرد دستگاه داکت اسپلیت مربوط به هر دو بخش یونیت بیرونی و داخلی می شود. اگر یونیت بیرونی در فاصله ای دور نصب شود، صدای کارکرد آن به طبقات پایین منتقل نمی شود ولی اگر در تراس نصب شود، ممکن است صدای کارکرد آن به داخل منتقل شود. این مورد هم مربوط به کولر گازی و هم داکت اسپلیت می شود.

صدای اواپراتور داکت اسپلیت به خاطر بزرگ بودن ابعاد فن نسبت به کولر گازی، بیشتر است و برای کاهش صدای آن باید از عایق های صوتی و کانال های انعطاف پذیر استفاده کنید. یکی از مشکلات اساسی داکت اسپلیت ها همین مسئله صدا است که در موارد کمی می توان دستگاهی را یافت که پس از نصب، صدای آزار دهنده نداشته باشد. 

در صورتی که بر روی سر و صدا بسیار حساس هستید، نصب داکت اسپلیت را به شما پیشنهاد نمی کنیم.

مقایسه از نظر قابلیت و قدرت سرمایش و گرمایش

با معکوس کردن سیکل کاری توسط یک شیر چهار طرفه مخصوص در این دو دستگاه، می توان در فصل سرد از آنها به عنوان دستگاه گرمایشی استفاده کرد اما این کار به صرفه نیست چرا که قدرت گرمایشی آنها کم است و مصرف برق برای گرمایش در ایران به صرفه نیست چرا که هزینه گاز کمتر از برق است. به همین دلیل اگر در ساختمانی از کولر گازی استفاده می کنید، بهتر است از سیستم مکمل گرمایشی مانند پکیج و رادیاتورها و یا بخاری گازسوز استفاده نمایید. از آنجایی که از عملکرد این دستگاه های تهویه مطبوع در حالت گرمایشی ناراضی هستند، افراد بسیاری مجبور می شوند تا یک سیستم گرمایشی مکمل مجدد خریداری و نصب نمایند.

مقایسه از نظر تنظیم دما

کولر گازی:

چون در هر اتاق یک اواپراتور و به ازای هر اواپراتور یک کندانسور نصب می شود، دمای هر اتاق را می توان مستقل و به میزان دلخواه تنظیم نمود و یا آن را خاموش و روشن کرد. بنابراین با استفاده از کولر گازی محدودیتی برای تنظیم دما نخواهید داشت.

داکت اسپلیت:

همه اتاق ها و سالن هایی که با کانال کشی به یک اواپراتور متصل می شوند، با هم دمای یکسانی خواهند داشت، مگر اینکه در مسیر هر کانال به هر اتاق از ترمینال باکس برای باز و بسته کردن مسیر هوا استفاده شود که افزودن ترمینال باکس ها به سیستم، در نهایت منجر به افزایش قیمت داکت اسپلیت خواهد شد.

بنابراین استفاده از داکت اسپلیت زمانی پیشنهاد می شود که محیط از بخش های مختلف مثل اتاق ها و سالن های مختلف تشکیل نشده باشد و بیشتر برای سالن های یک تکه مناسب است.

داکت اسپلیت یا کولر گازی؛ کدام بهتر است؟

انتخاب بین داکت اسپلیت و کولر گازی بستگی به نیاز، بودجه، و نوع فضای شما دارد. در ادامه این دو سیستم تهویه مطبوع مقایسه کلی شده است:

اگر یک سیستم مرکزی برای کل خانه یا فضای بزرگ می خواهید و بودجه بیشتری دارید، داکت اسپلیت گزینه بهتری است. اگر به کنترل مستقل دما برای هر اتاق نیاز دارید، مصرف برق برایتان مهم است یا بودجه محدود دارید، کولر گازی انتخاب بهتری است. اگر متراژ خانه شما بزرگ است اما نمی خواهید مصرف برق بالا برود، می توانید ترکیبی از داکت اسپلیت برای فضاهای عمومی و کولر گازی برای اتاق ها استفاده کنید.